W związku z agresją militarną Rosji na Ukrainę i eskalacją konfliktu liczba obywateli Ukrainy decydujących się na opuszczenie kraju w celu poszukiwaniu schronienia stale wzrasta. Polskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przedstawiło projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
W uzasadnieniu projektu wskazano, że „ustawa ma na celu stworzenie szczególnej regulacji prawnej zapewniającej doraźną podstawę prawną do legalnego pobytu cudzoziemcom, w szczególności posiadającym obywatelstwo Ukrainy, którzy w wyniku działań wojennych zostali zmuszeni do opuszczenia swojego kraju pochodzenia i wjechali, posiadając stosowne uprawnienie wjazdowe, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”. Projektowana regulacja ustanowi szczególne zasady zalegalizowania pobytu obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z rosyjską inwazją.
Specustawa w swoim zarysie przewiduje:
- szczególne zasady powierzenia pracy obywatelom Ukrainy przebywającym legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- stworzenie nowej rezerwy celowej na finansowanie wydatków w zakresie pomocy obywatelom Ukrainy,
- pomoc udzielaną przez wojewodów obywatelom Ukrainy,
- możliwość organizacji nauki także poza budynkami szkolnymi w tzw. innych lokalizacjach prowadzenia zajęć, przy których tworzeniu i likwidacji nie trzeba będzie stosować przepisów ustawy Prawo oświatowe,
- dodatkowe regulacje dotyczące kształcenia, wychowania i opieki dzieci i uczniów będących obywatelami Ukrainy oraz wsparcie jednostek samorządu terytorialnego w realizacji dodatkowych zadań oświatowych w tym zakresie,
- szczególne zasady organizacji i funkcjonowania uczelni w związku z zapewnianiem miejsc na studiach dla obywateli Ukrainy,
- szczególne zasady przedłużania okresów legalnego pobytu obywateli Ukrainy oraz wydanych im przez organy polskie dokumentów dotyczących uprawnień w zakresie wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- niektóre uprawnienia obywateli polskich i obywateli Ukrainy będących studentami, nauczycielami akademickimi lub pracownikami naukowymi wjeżdżającymi z terytorium Ukrainy,
- możliwość składanie wniosków o jednorazowe zasiłki (finansowane z budżetu państwa) przysługujące obywatelom Ukrainy.
W szczególności art. 3.1 stanowi o tym, że jeśli uchodźca nie zarejestruje swego pobytu w Polsce przy przekraczaniu granicy – u straży granicznej, to będzie musiał złożyć taki wniosek do urzędu gminy. Po złożeniu takiego wniosku jego dane trafią do rejestru uchodźców prowadzonego przez Komendę Główną Straży Granicznej.
Wedle zapowiedzi Rady Ministrów projekt w dniu 7 marca 2022 r. ma zostać przyjęty przez rząd, po czym niezwłocznie skierowany do Sejmu RP celem uchwalenia. Treść projektu dostępna na stronie: https://api.ngo.pl/media/get/176175?
Dalsze losy ustawy, w tym ostateczne uchwalone brzmienie, w kolejnych wpisach na http://www.kancelariaszpak.pl
