O kradzieży tożsamości mówimy się w sytuacji, w której ktoś bezprawnie wejdzie w posiadanie danych osobowych innej osoby i wykorzysta je wbrew jej woli. Mówiąc wprost – podszywa się pod inną osobę, zazwyczaj w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.
W jednej ze spraw Prokurator Generalny skierował do Sądu Najwyższego skargę nadzwyczajną od nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 7 lipca 2022 r., którym zobowiązano kobietę do zapłaty 33.000,00 zł na rzecz banku. Pozwana nie zawierała żadnej umowy z bankiem – padła ofiarą oszustwa. Działanie sądu skarżący określił mianem bezdusznego formalizmu.
Oszuści podszyli się pod bank
Z ustaleń postępowania wynika, że do mieszkanki Sosnowca w lutym 2022 r. zgłosił się bank z wezwaniem do zapłaty należności w kwocie ponad 33.000,00 zł. Jak twierdził bank, kobieta zaciągnęła pożyczkę, której nie spłacała. Wobec braku woli spłaty tej kwoty bank skierował sprawę na ścieżkę sądową i doprowadził do wydania 7 lipca 2022 r. korzystnego dla siebie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym.
Kobieta twierdziła, że padła ofiarą oszustwa i zawiadomiła organy ścigania. Jej sprawę prowadziła Prokuratura Rejonowa Sosnowiec – Północ w Sosnowcu. Została ona jednak umorzona z powodu niewykrycia sprawców przestępstwa. Tym niemniej w śledztwie ustalono, że oszuści podszywając się pod bank zmanipulowali kobietę, informując ją, że został na nią złożony wniosek o pożyczkę. Kiedy kobieta odpowiedziała rzekomemu pracownikowi bankowej infolinii, że żadnego takiego wniosku nie składała, ten przedstawił jej fikcyjną procedurę wycofania wniosku, która wymagała zainstalowania na telefonie specjalnej aplikacji. Nieświadoma zagrożenia kobieta wykonała wskazaną operację, wskutek przejęto kontrolę nad jej kontem, z którego oszuści wypłacili 10.000,00 zł za pomocą BLIK, a także zaciągnęli kredyt na 30.000,00 zł.
Od nakazu zapłaty kobieta wniosła sprzeciw, który został jednak odrzucony z powodu braków formalnych. Nie przyniosły skutku środki odwoławcze, które kobieta składała podnosząc zarzut, że uniemożliwiono jej skorygowanie pisma w terminie z powodu błędnego dostarczenia przesyłki przez pocztę. W efekcie nakaz zapłaty uprawomocnił się.
Analiza w Prokuraturze Krajowej
Sprawa kobiety została poddana analizie w Departamencie Postępowania Sądowego Prokuratury Krajowej. Badanie to wykazało zasadność skierowania skargi nadzwyczajnej przez Prokuratora Generalnego. Kobieta w tej sprawie jest bowiem de facto pokrzywdzoną, ale przez automatyczne zastosowanie procedur cywilnych ponosi konsekwencje ekonomiczne kradzieży jej tożsamości.
Sąd wiktymizuje pokrzywdzoną
W skierowanej do Sądu Najwyższego skardze nadzwyczajnej Prokurator Generalny zarzucił, że nakazem zapłaty z dnia 7 lipca 2022 r. lubelski sąd usankcjonował działanie oszustów, co godzi nie tylko w obowiązujący porządek prawny, ale przede wszystkim co doprowadziło do zasądzenia roszczenia, wynikającego z umowy obarczonej sankcją nieważności, co jest niewątpliwie sprzeczne z zasadą sprawiedliwości społecznej.
Takie działanie sądu naruszyło art. 45 Konstytucji RP, który gwarantuje każdemu podsądnemu prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Naruszono także zasadę praworządności, wynikającą z art. 7 Konstytucji RP, zgodnie z którą sąd winien działać na podstawie i w granicach prawa.
Prokurator Generalny podkreślił, że orzeczenie sądu spowodowało wtórną wiktymizację kobiety i poczucie bezsilności wobec władzy sądowniczej, a w szczególności wobec bezdusznego formalizmu w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości.
Skarżący wniósł o uchylenie nakazu zapłaty i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu Lublin – Zachód, a także o wstrzymanie egzekucji komorniczej do czasu zakończenia postępowania ze skargi nadzwyczajnej.
źródło: www.gov.pl
W zakresie problematyki cywilnej zapraszam do zapoznania się z artykułami:
- Czym jest dokument WZ (wydanie zewnętrzne)?
- Zakres czynności komornika sądowego
- Rozwód bez orzekania o winie
- Klauzule waloryzacyjne
- Zmiana umowy i jej forma
- Charakterystyka umowy spółki cywilnej
- Ograniczenia postanowień umownych
- Ile mogą wynosić opłaty dodatkowe przy umowie pożyczki?
- Jak egzekwować wykonywanie orzeczenia o kontaktach z małoletnim?
- Dyspozycja z konta bankowego na wypadek śmierci
- Konsumencki charakter umowy kredytu hipotecznego
mec. Marek Szpak
